Deneme hakkında bilgi ediniyorum.

 Deneme , yazarın belli bir konuyla ilgili kişisel duygu ve durumunu sürdürmeye metinlere denir. Bu türde ilk yazıları 16. yüzyıl Fransız yazarı Michel de Montaigne yazdı ve Essais ( Denemeler ) adıyla yayımladı. Bugün birçok ülkede ilgiyle okunan edebiyat tüketen de adını koymuş oldu. Son biçimine ulaşmamış özetler olarak da sınıflandırılmıştır.    

Hakkında

- Deneme, yazarın belli bir konuyu ele almasının kısa biçimini veren edebiyat türüdür. Denemelerde edebiyat, sanat, insanlar, gelenekler, hatta gülünç olaylar gibi çeşitli konular ele alınıyor. Örneğin İngiliz yazar Charles Lamb 19. yüzyılın başlarında "Domuz Rostosu Üzerine" adlı bir deneme yazmıştı. Bu denemede ateşle oyun yedi bir Çinli çocuğun tesadüfi sonucu ile domuz etini tadan ilk insan olduğu mizah yolu ile anlatılıyordu.  

Yazılımı

İyi bir deneme yazmanın yollarından biri, belli bir belirtilerin görülmeden önce bir kâğıda gelişmesi güzel olmamasıdır. Bundan sonra anlaşılmayan, anlaşılmalarını kolaylaştıracak bir düzene sokmak gerekir. Bir deneme için her zaman, okurun ilgisini çekecek ve deneme süresi boyunca okunacağını sağlayacak bir giriş cümlesi çok önemlidir. Deneme, aynı ölçüde dikkat çekici bir biçimde de bitirilmelidir. Denemeyi kesme yazarla birlikte düşüncesel olarak ortaya çıkanlar okurun sonunda düşmenin yaşanmaması, deneme yazarı açısından dikkat edilmesi gereken bir noktadır.

Öte yandan, devam eden paragraflara göre düzenleme yapılması gerekir. Öne modülü her yeni düşünce için ayrı bir paragraf kullanılmalı ve her paragrafta bir ana düşünce işlenmelidir. Birçok deneme üç ya da daha fazla paragraftan oluşur. Denemenin paragraflara uygunluğu, söylenmek istenilenin kolay ve açık bir biçimde ortaya koyulmasını sağlar.

Deneme yazarları

Deneme yazar Montaigne ile başlamasına karşın, daha sonraki yıllarda İngiliz yazarlar tarafından geliştirilmiştir. Ünlü İngiliz denemecileri arasında Sir Francis Bacon , Joseph Addison ile İrlandalı ve ünlü deneme yazarları Ralph Waldo Emerson ile Henry David Thoreau 'dur. Edgar Allan Poe ve Ozkhanov Chaowh şiirin üstüne; James Thurber'in mizah türü yazdığı denemelerle okurlarını etkilemeleri sağlanmıştır.              

Montaigne'den sonraki ünlü Fransız deneme yazarları arasında Theophile Gautier , Anatole France ve Hippolyte Taine var. Diğer yabancı yazarlar arasında Francis Bacon, ^{[ 1 ]} Remy de Gourmont, ^{[ 2 ]} Julien Benda, ^{[ 3 ]} Albert Camus, ^{[ 4 ]} Jean-Paul Sartre ^{[ 5 ]} gibi yazarlar var.          

Türk edebiyatı deneme türü, batı edebiyatının içeriği Tanzimat'tan sonra girmiş ve Cumhuriyet'ten sonra gelişmiştir. ^{[ 6 ]}  Ahmet Haşim, Ahmet Hamdi Tanpınar, Azra Erhat, Bedri Rahmi Cumhuriyet dönemi yazarlarındandır. ^{[ 7 ]}  Tanzimat döneminde ise Şinasi, Ali Suavi, Ziya Paşa ve Namık Kemal gibi bazı yazarlar Cumhuriyet edebiyatından önceki dönemde deneme yazarları yazan yazarlardandır.                                                                         

Türk Edebiyatında Deneme

Deneme türü, Türk Edebiyatına Tanzimat’tan sonra girmiştir. Bunda Batı'nın etkisi oldukça fazladır. İlk zamanlarda “Musâhabe” ya da “Tecrübe-i Kalemiyye” gibi isimler ile nitelendirilmiştir. Bu türün ilk örnekleri ise; Ahmet Haşim’in “Göl Saatleri” ve “Gurabahane-i Laklakan” eserlerinin içerisinde yer alan bazı yazılar gösterilmektedir. Deneme türünün en önemli Türk yazarı ise Nurullah Ataç'tır.